Cripping The Museum
Vandaag bezoeken we het Van Abbe museum in Eindhoven. Het is een hele onderneming maar het loont. We zijn al vroeg op pad met de trein en halen spelenderwijs de timing. Piet Devos staat ons al op te wachten in het station van Eindhoven.
Piet is literatuurwetenschapper, vertaler en auteur. We werken al een hele tijd met hem samen. Destijds maakte hij een reeks interviews voor de art expeditie Bloedtest. Nu maakt hij samen met Dirk Vandenberghe en Paul Isaac de podcast voor De Windstoot. Piet Devos is een van de mensen die een belangrijke rol speelde in onze keuze voor Crip. Hij is zelf blind en wijst ons op de voortrekkersrol die het Van Abbe museum op het vlak van toegankelijkheid opneemt.
We bezoeken samen met hem de tentoonstelling Dwarsverbanden. Die tentoonstelling zit vol spitsvondigheden die je aan den lijve laten ondervinden hoe een museumbezoek multi-zintuigelijk is of kan zijn. Het gaat niet alleen over een puur visuele ervaring in een White Cube. Er is zoveel meer.
Wat als je niet ziet en toch verzot bent op Picasso? Wat als je snel overprikkeld bent en de akoestiek barslecht is in de grote kale museumruimte? Wat als je nooit een schilderij op ooghoogte kan zien omdat je in een rolwagen zit? Voelplaten, replica’s, tapijtwanden, zachte kleuren en zelfs geuren, alles zorgt ervoor dat dit museumbezoek een groot avontuur wordt.
Na een bezoek aan de tentoonstelling, gaan we in gesprek met Barbara Strating. Zij werkte mee aan het Special Guests programma in het Van Abbe museum in 2015. Ze vertelt over de achterliggende vragen: hoe is het om een lichaam te hebben in een museum? Zo beschrijft ze in de audio gids de Art video ‘Smoke’ van Roy Villevoye, over Ndo die als kind blind werd. Het is aangrijpend hoe zij als kunstkenner dat werk ook beschrijft vanuit het perspectief van haar slechtziendheid.
Daarna hebben we een gesprek met Steven ten Thije en Loes Janssen. Zij vertellen hoe dit project het resultaat is van een lange, geduldige weg die is afgelegd. Wat gebeurt er als je je verplaatst in het perspectief van iemand anders? Cripping The museum is een traag leerproces. Het is nooit af.
Van Abbe draaide het om. Normaliteit is de norm. Die merk je niet. Maar wat als je afwijkt? Wat als je mag dromen van een museum voor iemand met jouw lijf en leden? Zo zijn er doorkijken gecreëerd op maat van rolstoelgebruikers. Als je rechtop staat, moet je je bukken om iets te zien. Hoe kun je spelen met dat soort ongemakken?
We vertrekken vol ideeën, vragen en commentaren en beginnen aan een lange weg terug. De treinen haperen. Niet één keer maar veel keer. We veranderen van perron naar perron, roltrap op en roltrap af en voelen aan den lijve wat het is als je niet ziet. We zijn moe maar blijven optimistisch. Er wordt wat afgelachen. Hoe kunnen we blijven spelen met dit soort ongemakken?
Het is nooit af.